Từ lâu, tiếng anh đã được đưa vào chương trình giảng dạy tại các bậc học từ tiểu học cho đến trung học phổ thông với mục đích giúp các em học sinh có thể sớm làm quen với ngôn ngữ quốc tế này và cùng với đất nước hội nhập thế giới tốt hơn vì học sinh chính là những mầm xanh tương lai rất được mong đợi. Tuy nhiên, thực trạng học tiếng anh trung học phổ thông trở xuống dường như lại không đạt kết quả tuyệt đối như mong đợi.

Vậy, vấn đề xuất phát từ đâu và có biện pháp nào giúp cải thiện tiếng anh cho học sinh các cấp? Những thông tin dưới đây sẽ giúp các bậc phụ huynh cũng như những bạn đọc đang quan tâm vấn đề này tìm được câu trả lời xác đáng. 

Học không đi đôi với hành

Không phải lần đầu tiên vấn đề dạy và học tiếng Anh cho học sinh, sinh viên được đề cập trên các bài báo. Nhất là khi ngày càng nhiều bất cập xảy ra khiến sự yêu thích học ngôn ngữ số 1 thế giới này trở thành nỗi ác mộng với nhiều em. Đặc biệt trong các kỳ thi lớn của “đời học sinh” như THPT và thi Đại học. Những con số thống kê đã nói lên phần nào sự không hiệu quả của giảng dạy truyền thống hiện nay. 
Phó cục trưởng Quản lý Chất lượng (Bộ Giáo dục và Đào tạo), cho biết phổ điểm thi THPT quốc gia môn tiếng Anh giai đoạn 2017-2019 cho thấy điểm trung bình đều dưới 5; mức điểm đạt nhiều nhất chỉ 3 đến 3,4. Bên cạnh đó, tỉ lệ sinh viên nhận bằng tốt nghiệp thường là 58%, còn lại 42% chưa tốt nghiệp do yếu ngoại ngữ. Có tổng cộng 4 nguyên nhân hàng đầu dẫn đến kết quả dạy và học ngoại ngữ chưa được hiệu quả: 

• Trình độ giáo viên không đồng đều

Rất nhiều giáo viên đạt chuẩn về trình độ đào tạo nhưng chất lượng không đồng đều. Phần lớn được đào tạo theo hình thức không chính quy hoặc có trường hợp ở một số thành phố tuyển giáo viên có thâm niên tiếng Nga sau đó chuyển sang dạy tiếng Anh.

• Không có môi trường thực hành tiếng anh

Học sinh được chú trọng dạy cho giỏi kĩ năng đọc hoặc viết với những nguồn tài liệu phong phú cùng sự kiên trì, nhẫn nại cho bài tập để “luyện” của giáo viên. Tuy nhiên, để hoàn thiện khả năng nghe-nói cùng những kĩ năng nâng cao khác như phát âm, cách sử dụng từ, phản xạ…lại thiếu đi sự hướng dẫn từ người bản ngữ. 

• Số lượng học sinh trong một lớp quá đông

Chỉ một giáo viên không thể theo sát, kèm cặp mấy chục học sinh cùng một lúc. Ở THPT, học sinh chuyển hoàn toàn sang phương pháp tự học là chính, phối hợp cùng kỹ năng làm việc nhóm. Tuy nhiên, với số lượng học sinh nhiều như vậy giáo viên sẽ mất nhiều thời gian và thường là bỏ qua những thắc mắc của cá nhân, khiến những thắc mắc không được giải đáp, có thể sinh ra những lỗ hỏng kiến thức nhỏ trong quá trình học.

• Nội dung của bài học chưa phong phú

Thay vì phản ứng thích thú và mong chờ những tiết học tiếng Anh, các em học sinh thường bận rộn cắm cuối với trang vở và cây viết vì nội dung chỉ xoay quanh việc nhồi nhét từ vựng, ngữ pháp và các cách giải bài tập. Hơn nữa, chủ đề và nội dung cho từng bài học chưa đa dạng, không thay đổi về nhân vật và tình huống dù đã qua nhiều lần tái bản.

Phụ huynh chủ động đầu tư cho con học ngoại ngữ tại các trung tâm 

Ông Nguyễn Văn Hiếu, phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo TP HCM cho biết, chất lượng tiếng anh của học sinh đạt mức trung bình và khá nhiều từ các trung tâm ngoại ngữ. Điều này đã khuyến khích những dự án nghiên cứu về giải pháp nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh đề xuất việc đẩy mạnh vai trò xã hội hóa, tìm kiếm một phần sự hỗ trợ của các gtrung tâm ngoại ngữ trong đào tạo giáo viên.

Hiện rất nhiều trung tâm ngoại ngữ cung cấp các khóa học lẫn tham gia giảng dạy, liên kết với các trường THCS, THPT. Lý do sâu xa cho việc ngay cả các trường học lẫn phụ huynh tìm tới các trung tâm Anh ngữ có thể kể đến:

• Cơ sở vật chất tốt và trang thiết bị dạy học hiện đại

Có rất nhiều trung tâm ngoại ngữ với cơ sở vật chất hàng đầu và thiết bị dạy học được trang bị đầy đủ, hiện đại nhưng mức học phí vẫn rất phải chăng.

• Giáo viên bản xứ cvới kinh nghiệm dạy học tại các nước khác nhau trên thế giới

Giáo viên bản xứ tại các trung tâm anh Ngữ uy tín đều có các chứng chỉ giảng dạy Anh ngữ chuyên nghiệp hoặc ít nhất trình độ Đại học cùng với kinh nghiệm dạy học tại các nước khác nhau trên thế giới. Các bằng cấp này sẽ đảm bảo cho trình độ sư phạm của giáo viên, chứng minh họ có khả năng truyền thụ kiến thức tốt và được đào tạo giảng dạy chuyên nghiệp. 

• Giáo trình giảng dạy theo chuẩn quốc tế

Tài liệu giảng dạy và quá trình xây dựng giáo trình luôn bám sát chuẩn quốc tế. Học sinh được tiếp xúc từ sớm với sách giáo khoa  từ các nhà xuất bản lớn như Cambridge hoặc Oxford.

• Chú trọng vào sự tự nhiên, linh hoạt và phản xạ

Khi dạy học sinh các kỹ năng giao tiếp, trung tâm anh ngữ thường đưa các tình huống đối đáp theo chủ đề, dựng các vở kịch ngắn hoặc các buổi học phản biện và tranh luận hoàn toàn bằng tiếng Anh. Đây là điều mà dạy học theo kiểu truyền thống chưa làm được.

Dù học với giáo trình của trường học chính quy hay tại các trung tâm Anh ngữ thì học sinh đều phải thể hiện tinh thần cầu tiến, chủ động ở bản thân trước hết. Yếu tố tác động là 60%, còn lại tất cả là nằm ở các em. Để có một tương lai tươi sáng với công việc như ý và cơ hội khám phá nhiều nơi trên thế giới thì việc đầu tư ngay từ bây giờ vẫn chưa muộn.

Hội đồng Anh là tổ chức quốc tế về hợp tác văn hóa và cơ hội giáo dục của Vương quốc Anh. Hiện đã có mặt ở sáu châu lục và trên 100 quốc gia, mỗi ngày, mang cơ hội quốc tế đến với nhiều người thông qua các khóa học tiếng anh đa dạng dành cho mọi đối tượng, lứa tuổi. Hãy tìm hiểu thêm các khóa học tiếng anh dành cho học sinh trung học phổ thông cũng như các bậc học khác ngay tại đây nhé!